Κατηγορία: Blog

Η λογοθεραπεία είναι μία νεαρή επιστήμη στη χώρα μας και  μοιάζει να ασχολείται κατ΄αποκλειστικότητα με τον παιδιατρικό πληθυσμό. Ωστόσο, παρόλο που δεν είναι ευρέως γνωστό ασχολείται και με ενήλικο πληθυσμό. Αρκετά συχνά ενήλικοι έρχονται αντιμέτωποι με επίκτητες δυσκολίες στην ομιλία ή την κατάποσή τους.

Από τις συχνότερες αιτίες είναι το εγκεφαλικό επεισόδιο από το οποίο μπορεί να προκύψει δυσκολία στην κατανόηση και παραγωγή της ομιλίας καθώς και στην κατάποση. Οι δυσκολίες αυτές δυσχεραίνουν  την καθημερινότητα των ατόμων αυτών σε πρακτικό επίπεδο και κυρίως σε συναισθηματικό, μιας και καλούνται να αναπροσαρμόσουν την ζωή τους από την αρχή.

Παρόμοιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν και άνθρωποι που προσβάλλονται από κάποια νευρολογική ασθένεια όπως η νόσος Parkinson ή η άνοια. Και σε αυτές τις παθήσεις η παρέμβαση στοχεύει στο καλύτερο δυνατό βιωτικό επίπεδο του θεραπευομένου.

Άλλοι λόγοι που μπορεί να επισκεφθεί κάποιος ενήλικας τον λογοθεραπευτή είναι η πάρεση προσωπικού νεύρου(πάρεση Bell).Επίσης, μπορεί να εμφανιστεί κάποια διαταραχή φώνησης, η οποία αφορά σε αλλαγή στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της φωνής που μπορεί να οφείλεται σε λειτουργικούς, παθολογικούς, νευρολογικούς ή ψυχολογικούς λόγους. Πλήττονται περισσότερο άτομα που κάνουν εκτεταμένη χρήση φωνής σε ακροατήριο όπως δικηγόροι, δάσκαλοι ή ιερείς, τραγουδιστές ή ηθοποιοί, άτομα που εργάζονται σε τοξικά για τη φωνή περιβάλλοντα, όπως κομμώτριες, αισθητικοί ή εργάτες εργοστασίων.

Ένας τελευταίος λόγος που μπορεί να υπάρξει είναι η ενίσχυση της  καταληπτότητας της ομιλίας, η καθαρότητα δηλαδή της ομιλίας σε περιπτώσεις που ένα φώνημα δεν αρθρώνεται καθαρά πχ το /s/.

Για κάθε  άτομο δημιουργείται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης με βάση τις ατομικές ανάγκες και δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν εφόσον συζητηθεί με την διεπιστημονική ομάδα που μπορεί να υπάρχει και φυσικά με τον ίδιο και τους οικείους του.

Συμπεραίνουμε λοιπόν, πως στόχος της επιστήμης είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής του ατόμου ανεξάρτητα από την ηλικία και το ποσοστό δυσκολίας.

Οι εγγραφές έχουν ήδη ξεκινήσει και όλα τα νηπιάκια ετοιμάζονται για το Μεγάλο Σχολείο. Είναι όμως όλα τα παιδάκια πραγματικά έτοιμα; Και αν όχι, πως μπορούμε να το μάθουμε;

Για να είναι έτοιμο ένα παιδάκι για την Α’ δημοτικού είναι αναγκαίο να έχει κατακτήσει τη Σχολική Ετοιμότητα. Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε, την αναπτυξιακή ωριμότητα ενός παιδιού που το καθιστά ικανό να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της Α’ δημοτικού. Θα πρέπει να έχει κατακτήσει τις δεξιότητες που αφορούν γλωσσική/γνωστική ανάπτυξη ,σωματική/κινητική ανάπτυξη και ψυχοκοινωνική/συναισθηματική ανάπτυξης.

Πολύ σημαντική είναι η γλωσσική ανάπτυξη ενός παιδιού. Το δημοτικό είναι το σχολείο στο οποίο τα παιδιά μαθαίνουν να εκφράζουν τη σκέψη τους μέσα από τον γραπτό λόγο, κάτι εξαιρετικά σύνθετο και απαιτητικό ειδικά στα ελληνικά που δεν θεωρείται και μια εύκολη γλώσσα. Για να μπορέσει κάποιος να γράψει, θα πρέπει να έχει οργανώσει πρώτα τη σκέψη του προφορικά, να είναι δηλαδή σε θέση να επικοινωνεί τις ιδέες του και τις ανάγκες του ικανοποιητικά μέσω του προφορικού λόγου.

Είναι απαραίτητο να έχουμε αναπτύξει τις δεξιότητες αυτές πριν την έναρξη του σχολικού έτους. 

Είναι πολύ σημαντικό να γίνεται προληπτικά μια λογοθεραπευτική αξιολόγηση ώστε να ελεγχθεί η ποιότητα και η ποσότητα των δεξιοτήτων αυτών. Με τον τρόπο αυτό θα προληφθούν οποιαδήποτε, πιθανά, μαθησιακά ελλείμματα του παιδιού και θα έχει μια ομαλή ακαδημαϊκή πορεία και μια χαρούμενη ζωή.

Με τον όρο βαρηκοΐα εννοούμε την πτώση της ακοής. Είναι μια κατάσταση που συμβαίνει σε παιδιά και ενήλικες. Υπάρχουν άνθρωποι που γεννιούνται βαρήκοοι και εκείνοι που στη διάρκεια της ζωής τους αντιμετωπίζουν μια επίκτητη βαρηκοϊα  που είτε οδηγεί σε προσωρινή είτε μόνιμη απώλεια ακοής.

Διακρίνεται στις εξής κατηγορίες

• Βαρηκοϊα Αγωγιμότητας
• Νευροαισθητήρια Βαρηκοϊα 
• Μεικτού τύπου βαρηκοϊα

-Βαρηκοϊα Αγωγιμότητας υπάρχει όταν διακόπτεται από οποιοδήποτε εμπόδιο η μετάδοση του ήχου. Η δυσλειτουργία μπορεί να βρίσκεται στο έξω ή μέσο αυτί.

-Νευροαισθητήρια Βαρηκοϊα έχουμε όταν υπάρχει αδυναμία μεταφοράς ήχου μέσω των οσταρίων.  Μπορεί η αδυναμία  να είναι στον κοχλία, στο ακουστικό νεύρο ή στην κεντρική ακουστική οδό. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για κώφωση.

-Μεικτού τύπου βαρηκοΐα έχουμε όταν συνδυάζονται οι παραπάνω δύο καταστάσεις.

Η αξιολόγηση γίνεται αποκλειστικά από ΩΡΛ με συγκεκριμένες εξετάσεις.

Αρκετά συχνή σε παιδιά είναι η βαρηκοΐα αγωγιμότητας που προέρχεται πολλές φορές από ωτίτιδα, ωστόσο υπάρχουν παιδιά που αντιμετωπίζουν νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Σε αυτή την περίπτωση με ιατρική βοήθεια μπορούν να τοποθετηθούν ακουστικά  ώστε να μπορέσουν να έρθουν σε επαφή με τον ήχο και κατ’ επέκταση με την ομιλία.

Η δυσκολία ή αδυναμία ακοής συνεπάγεται δυσκολία στην έναρξη και αντίληψη της ομιλίας. Έχουμε την ικανότητα ομιλίας ,επειδή έχουμε την ικανότητα ακοής.

Είναι σημαντικό να τονιστεί πως είτε έχουμε μερική απώλεια ακοής είτε ολική, αυτό έχει επίπτωση στην ποιότητα της ομιλίας και στο χρόνο κατάκτησής της. Η ολική απώλεια ακοής είναι φυσικά πιο σοβαρή και η αντιμετώπισή της είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο και προσπάθεια τόσο από το ίδιο το παιδί όσο και από το περιβάλλον του. Με συστηματική λογοθεραπεία μπορεί το παιδί να καταφέρει να κατακτήσει την ομιλία και να μπορεί να συμμετέχει στο κόσμο των ακουόντων.

  Τρισωμία 21 ή σύνρομο Down είναι το πιο σύνηθες και γνωστό σύνδρομο το οποίο προέρχεται από χρωμοσωμική διαταραχή. Η ονομασία του, τρισωμία 21, αναφερεται σε ένα τριπλό αντίγραφο (σε σχέση με το αναμενόμενο διπλό αντίγραφο) του χρωμοσώματος 21, το οποίο καταλήγει σε ένα σύνολο 47 αντι των συνηθισμένω 46 χρωμοσωμάτων. Η διάκριση αυτή είναι παρούσα στο 95% των ατόμων με σύνδρομο Down. Tα κύρια χαρακτηριστικά είναι

* Γενικευμένη υποτονία

*Καρδιακή δυσπλασία στο 40% των περιπτώσεων 

*Μονόπλευρη ή και αμφίπλευρη απώλεια ακοής

*Αναπτυξιακή καθυστέρηση ή νοητική υστέρηση

*Ανοιχτή θέση στόματος με εξώθηση γλώσσας

*Καθυστερημένη ανάπτυξη της ομιλίας

*Καθυστερημένη γλωσσική ανάπτυξη με γλωσσικές διαταραχές, κυρίως με συντακτικές και μορφολογικές δυσκολίες

* Αρθρωτικές διαταραχές

Είναι γνωστό πως είναι το σύνδρομο που μπορεί να διαγνωστεί πριν από τη γέννηση ενός παιδιού. Η λογοθεραπεία ασχολείται με την βελτίωση των 5 τελευταίων χαρακτηριστικών του συνδρόμου. Είναι σημαντικό να παρασχεθεί βοήθεια ήδη από τους πρώτους μήνες ζωής του παιδιού, με στόχο την καλύτερη δυνατή πρόγνωση και ένταξη του στο σχολικό πλαίσιο για την καλύτερη δυνατή ακαδημαϊκή τους επίδοση.

-Στοιχεία από Διαγνωστικές προσεγγίσεις στη Λογοπαθολογία. Σεπτέμβριος 2013

  Με τον όρο αφασία εννοούμε μία διαταραχή της επικοινωνίας που αφορά ενήλικες κυρίως μετά από αγγειακό ή ισχαιμικό επεισόδιο. Πρόκειται για μια διαταραχή που επηρεάζει τον προφορικό λόγο, την κατανόηση της ομιλίας, την ανάγνωση και την γραφή.

 Διακρίνεται σε δύο μεγάλές κατηγορίες. Τις ευφραδείς και τις μη ευφραδείς. 

 Στις ευφραδείς αφασίες, τα άτομα μιλούν με ευχέρεια και συχνά υπερβολικά σε σημείο που ο λόγος τους να μην έχει περιεχόμενο(Wernicke). Η ακουστική κατανόηση τους είναι κοντά στα φυσιολογικά επίπεδα (ανομική αφασία) αλλά δυσκολεύονται στην ανάκληση λέξεων. Υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να χρησιμοποιούν ακατάλληλες λέξεις κατά την ομιλία τους(αφασία αγωγής).

Στις ευφραδείς αφασίες η βλάβη επικεντρώνεται στο σημείο που σχετίζεται με την κατανόηση της ομιλίας και της ανάγνωσης.Αντιθέτως, στις μη ευφραδείς αφασίες η βλάβη βρίσκεται στο σημείο του εγκεφάλου που επηρεάζει την έναρξη της ομιλίας. Δύο είναι μη ευφραδής αφασίες. Η αφασία Broca και η Μικτή και ολική αφασία.

Κατά την Broca το άτομο δυσκολεύεται στην ανάκληση λέξεων, η ομιλία είναι αργή, βαριά και δεν έχει επιτονισμό. Συχνά η ομιλία είναι ακατάληπτη. Η κατανόησή τους μπορεί να βρίσκεται σε πολύ καλύτερο επίπεδο.  Η μικτή αφορά κυρίως άτομα που δυσκολεύονται τόσο στην κατανόηση της ομιλίας όσο και στην παραγωγή της. Θεωρείται η πιο σοβαρή μορφή του συνδρόμου των αφασιών. Μιας επηρεάζονται όλα τα κομμάτια που αφορούν τον λόγο.

Λίγο καιρό μετά το επεισόδιο, υπάρχει η λεγόμενη ”φυσική ή αυθόρμητη ανάρρωση΄΄ κατά την οποία βελτιώνεται η ομιλία, ο λόγος και άλλες γνωστικές, κινητικές και αισθητηριακές ικανότητες του ατόμου. Η αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών είναι απαιτητική και η θεραπεία της αφασίας απαιτεί χρόνο. Επίσης είναι σημαντικό να υπάρχει συνεργασία και με άλλες ειδικότητες (γιατρούς ,εργοθεραπευτές,φυσικοθεραπευτές) μιας και η αποκατάσταση ενός ατόμου έπειτα από επεισόδιο πολύ συχνά αφήνει δυσκολίες και στο κινητικό κομμάτι.

*Στοιχεία από ”Εισαγωγή στις διαταραχές επικοινωνίας” 2013 Broken Hill Publishers LTD

Η αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή, η οποία εμποδίζει την εκμάθηση, κατανόηση και χρήση της γλώσσας. Παλιότερα ήταν γνωστή ως ειδική γλωσσική διαταραχή ή παιδική αφασία/δυσφασία.

Είναι μια διαταραχή που δεν είναι ευρέως γνωστή, είναι όμως τόσο σπάνια όσο νομίζουμε;

Σύμφωνα με έρευνες συναντάται στο 7% του πληθυσμού, υπάρχει δηλαδή 1/14 άτομα, όταν η ΔΑΦ αφορά το 1%, η ΔΕΠΥ περίπου 5% και η Δυσλεξία 3-5%. Αυτό σημαίνει πως είναι μία αρκετά συχνή διαταραχή.  Η ΑΓΔ δεν συνδέεται με άλλες δυσκολίες όπως για παράδειγμα νοητική υστέρηση ,κάποιο έλλειμμα στην ακοή ή ΔΑΦ. Το γλωσσικό έλλειμμα που υπάρχει δεν συμβαδίζει με έλλειμμα στην μη λεκτική νοημοσύνη. Αντιθέτως, τα παιδιά με ΑΓΔ αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε συγκεκριμένες περιοχές της κατανόησης και της παραγωγής του λόγου.

Συναντάται σε παιδιά που καθυστέρησαν να αναπτύξουν ομιλία. Συχνά δυσκολεύονται να εντάξουν νέο λεξιλόγιο και να κατανοήσουν οδηγίες και πληροφορίες. Ακόμη πολλές φορές δεν καταφέρνουν να βρουν την κατάλληλη λέξη κατά τη διάρκεια ενός διαλόγου. Πολλές φορές αδυνατούν να αφηγηθούν μια ιστορία ή ένα γεγονός που έζησαν. Ακόμη, τα παιδιά αυτά πηδούν από το ένα θέμα στο άλλο.

Παρατηρώντας αυτά τα χαρακτηριστικά καταλαβαίνουμε πως καθίσταται δύσκολη η ομαλή επικοινωνία ενός παιδιού και αυτο έχει αντίκτυπο και στο συναίσθημα και στις διαπροσωπικές του σχέσεις. Πολύ σημαντικό είναι να παράσχεται το σχετικό πλαίσιο υποστήριξης (γονεϊκό, θεραπευτικό και εκπαιδευτικό) ώστε να βελτιωθεί  η ποιότητα της επικοινωνίας του.

Το να αντιμετωπίζει ένα παιδί μια τέτοια δυσκολία δεν το καθιστά ανίκανο ή υποδεέστερο απλώς χρήζει ειδικής θεραπευτικής και  παιδαγωγικής προσέγγισης. Είναι σημαντικό να αποδεχόμαστε την οποιαδήποτε δυσκολία με ψυχραιμία και να απευθυνόμαστε στους κατάλληλους ειδικούς ώστε να αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα.

Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο ένα παιδί ή ένας ενήλικας να χρειάζεται κάποιες ειδικές θεραπείες όπως κάποιες συνεδρίες  λογοθεραπείας

Πολύ σημαντικό να αναφερθεί πως οι ειδικοί θεραπευτές δεν έχουν καμία σύμβαση με τον ΕΟΠΠΥ.

Για να αποζημιωθούν οι θεραπευόμενοι χρειάζεται να λάβουν παραπεμπτικό. Στην περίπτωση των παιδιών το παραπεμπτικό δίνεται απο αναπτυξιολόγο παιδίατρο ή από παιδοψυχίατρο ενώ στην περίπτωση των ενηλίκων από νευρολόγο.

Έχοντας λάβει το παραπεμπτικό, και αφού έχουν  πραγματοποιήσει θεραπείες, λαμβάνουν την απόδειξη από τον εκάστοτε θεραπευτή και την καταθέτουν στον ΕΟΠΠΥ ώστε να λάβουν πίσω τα χρήματα τα οποία δικαιούνται.

Παρατίθεται η επίσημη σελίδα του κράτους και τα δικαιολογητικά που χρειάζεστε:

Θα χρειαστείτε:

• τους προσωπικούς σας κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet
• τον ΑΜΚΑ του προστατευόμενου μέλους
• τα απαραίτητα δικαιολογητικά σε ηλεκτρονική μορφή
• έναν έγκυρο και ενεργό αριθμό τραπεζικού λογαριασμού (IBAN), στον οποίο είστε αποκλειστικός δικαιούχος ή συνδικαιούχος
• τον αριθμό του κινητού σας τηλεφώνου

s://www.gov.gr/ipiresies/ugeia-kai-pronoia/iatropharmakeutike-perithalpse/apozemiose-therapeion-eidikes-agoges

        Ακούμε ολοένα και περισσότερες οικογένειες να επισκέπτονται ένα λογοθεραπευτή με παιδιά τόσο στην προσχολική όσο και στη σχολική ηλικία. Ποια είναι τα σημάδια που μαρτυρούν πως ένα παιδί χρειάζεται θεραπεία;

Θα πρέπει να σημειωθεί πως ειδικά ο πρώτος  χρόνος ζωής ενός παιδιού είναι ο πολύ σημαντικός για την ανάπτυξη του. Είναι σημαντικό να αλληλοεπιδράμε με το παιδί μας, να περνάμε ουσιαστικό χρόνο καθώς αυτή η περίοδος είναι η βάση για την ψυχοκοινωνική του εξέλιξη. Τα πρώτα έτη είναι αυτά όπου το παιδί μαθαίνει να επικοινωνεί και να χρησιμοποιεί τον λόγο. Η εκμάθηση του λόγου γίνεται βιωματικά, καθημερινά και συνεχόμενα και ασυνείδητα από τους γονείς και φροντιστές του παιδιού.

 Είναι σημαντικό να έχουν κατακτηθεί βασικές επικοινωνιακές δεξιότητες πριν από την κατάκτηση της ομιλίας (εναλλαγή σειράς, βλεμματική επαφή, εξωλεκτική επικοινωνία καθως και η δεξιότητας της αναμονής) πριν τους 18 μήνες , όπου περιμένουμε την έκρηξη λεξιλογίου. Έπειτα κατακτώνται οι λέξεις, στα πρώτα χρόνια γίνονται οι φωνολογικές διεργασίες όπου το παιδί προσπαθεί, λίγο άτσαλα να πει τις λέξεις, κάτι που συχνά θεωρείται χαριτωμένο. Ωστόσο είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως σε ηλικία 3,5-4 το παιδάκι πρέπει να γίνεται κατανοητό από αγνώστους. Περνώντας το πρώτο έτος και μέχρι την ηλικία των 6 ετών το παιδί μας θα πρέπει σταδιακά να έχει κατακτήσει  αυτές τις επικοινωνιακές δεξιότητες καθώς βέβαια και την ικανότητα ομιλίας, και ο λόγος του να είναι κατάλληλος της ηλικίας του (ορόσημα θα βρείτε https://www.syn-omilo.gr/sychnes-erotiseis/).

Σε περίπτωση που παρατηρούμε το παιδάκι μας κάπου να δυσκολεύεται είναι σημαντικό να απευθυνθούμε σε λογοθεραπευτή ο οποίος θα κρίνει εάν το παιδί χρειάζεται κάποια βοήθεια και τι είδους, οργανώνοντας ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης συνεργαζόμενος  με άλλες ειδικότητες(πχ Ωριλά ή εργοθεραπευτή)ώστε να εξομαλυνθούν οι όποιες δυσκολίες.

Θυμηθείτε! Οι δεξιότητες επικοινωνίας και ομιλίας θα πρέπει να κατακτηθούν ή να εξομαλυνθούν πριν το παιδάκι μας φτάσει στην Α δημοτικού. Με αυτό τον τρόπο θα προληφθούν οποιεσδήποτε Μαθησιακές Δυσκολίες που ίσως υποκρύπονται. 

Και ακόμη και αν φτάσαμε στο δημοτικό χωρίς να έχουν κατακτηθεί κάποιες από τις βασικές δεξιότητες μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια. Είναι σημαντικό να εξομαλυνθούν τα όποια πιθανά ελλείμματα, ιδίως αν το παιδί βρίσκεται στις πρώτες τάξεις του δημοτικού.

Η επιστήμη της Λογοθεραπείας ασχολείται με την αξιολόγηση και την παρέμβαση σε διαταραχές επικοινωνίας ,λόγου, ομιλίας και σίτισης  σε παιδιατρικό και ενήλικο πληθυσμό. Στην Ελλάδα είναι αρκετά νεαρή, δείχνει ωστόσο την αξία της μιας και ολοένα περισσότερος πληθυσμός λαμβάνει τις υπηρεσίες της.

Είναι μια επιστήμη που συνεργάζεται με αρκετές ιατρικές και παραϊατρικές ειδικότητες καθώς και με εκπαιδευτικούς. Συχνά συγχέεται με τους εκπαιδευτικούς, ωστόσο ανήκει στα παραϊατρικά επαγγέλματα  και στόχος της είναι η βελτίωση της ικανότητας του ατόμου να επικοινωνήσει τις σκέψεις του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο σύμφωνα πάντα με το δικό του προσωπικό δυναμικό.

Οι διαταραχές με τις οποίες ασχολείται διακρίνονται σε αναπτυξιακές και επίκτητες. Αναπτυξιακές είναι εκείνες που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού. Οι επίκτητες αναφέρονται κυρίως σε ενήλικο πληθυσμό και είναι εκείνες που προέρχονται από κάποιον τραυματισμό, κάποιο εγκεφαλικό επεισόδιο ή κάποια σημαντική ενόχληση στην φώνησή μας.

Αναφορικά με τις αναπτυξιακές, είναι πολύ σημαντικό να παρατηρούμε ένα παιδί ήδη από την βρεφική ηλικία, όσο μικρό και αν είναι προσπαθεί να επικοινωνήσει και να αλληλοεπιδράσει! Χρειάζεται να συμβουλευόμαστε αναπτυξιολόγο παιδίατρο ή λογοθεραπευτή για να ελέγχουμε εάν το παιδί μας μεγαλώνει μέσα στα αναμενόμενα αναπτυξιακά ορόσημα. Πολύ σημαντική είναι η συμβολή του Ωττορινολαρυγγολόγου καθώς είναι εκείνος που επιβεβαιώνει το ποσοστό της ακοής. Για να καταφέρουμε να μιλήσουμε είναι σημαντικό να ακούμε!

Οι επίκτητες, είναι συνήθως πιο ξεκάθαρες και ο λογοθεραπευτής πολλές φορές είναι και από τα πρώτα πρόσωπα που εμπλέκονται στη θεραπευτική διαδικασία. Όμως και εκεί θα συνεργαστεί με άλλες ειδικότητες γιατρούς και θεραπευτές.

Είναι λοιπόν μια πολύπλευρη επιστήμη που εστιάζει στην βελτίωση της επικοινωνίας του ατόμου και κατ’επέταση στη βελτίωση της ζωής του.